30 Dec 2002 - Imaginative write-up
ನಾನೊಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಬರಹಗಾರ. ನಮ್ಮ ತಾಲೂಕಿನ ಸಾವಿರಾರು ಬಡ ಸಾಹಿತಿಗಳ ಪೈಕಿ ನಾನೂ ಒಬ್ಬ. 'ಸಾಹಿತಿ' ಎಂದಾಕ್ಷಣ ನನ್ನ ಕಣ್ಣೆದುರು ಹಾದುಹೋಗುವುದು...
ಆ ಬಿಳೀ ಜುಬ್ಬಾ-ಪೈಜಾಮದ ಉಡುಗೆ. ನಮ್ಮೂರಿನ ಕೆಲವು ಬರಹಗಾರರು, ತಾವೊಬ್ಬ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಹಿತಿಯಂತೆ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಭೆ-ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೇ ರೇಷ್ಮೆಯ ಬಿಳೀ ಪಂಚೆ/ಪೈಜಾಮ ಮತ್ತು ಬಿಳೀ ಜುಬ್ಬವನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಸಮಾರಂಭ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಬಂದು, ಒಂದೂ ನಿಮಿಷ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡದೆ, ಒಂದೇ ಕಡೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳದೆ, ಅಲ್ಲಿಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುತ್ತಾ, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ತಾವು ಮೊದಲೇ ಕರವಸ್ತ್ರ ಹಾಕಿ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಅಥವಾ ಎರಡನೇ ಸಾಲಿನ ಕುರ್ಚಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬಿಳೀ ಜುಬ್ಬಾ-ಪೈಜಾಮವನ್ನು ಅವರು ಬಹುಶಃ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ಭಾವಿ ಮಾವನಿಂದ ಪಡೆದಿರಬಹುದೆಂಬ ಗುಮಾನಿ. ಉಡುಪನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸದೆ ಭದ್ರವಾಗಿ ಕಾಪಾಡಿ, ಇಂತಹ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮಾರಂಭಗಳಿಗಾಗಿಯೇ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ವರ್ಷ ಕಳೆದಂತೆ, ತಾವೊಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾಹಿತಿಯೆಂದು ತಿಳಿದರೂ, ತಮ್ಮ ಈ ವಿಶೇಷ ಉಡುಪನ್ನು ತೊಳೆದು, ಉಜಾಲಾ ಬಳಸಿ ಆದಷ್ಟು ಉಜ್ವಲಗೊಳಿಸಿ, ಎಲ್ಲಾ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೆರೆಯುವುದನ್ನು ಮರೆಯಲಾರರು.
ಮೇಲಿನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಕೆಲವು ಸಾಹಿತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಅನ್ನಿಸಿದ್ದು. ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ ತಪ್ಪಿರಲೂಬಹುದು, ಕ್ಷಮೆ ಇರಲಿ.
ನನಗೂ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ರೇಷ್ಮೆ ಮೋಗಟ (ಪಂಚೆ) ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಅರ್ಧಾಂಗಿ ಅದನ್ನು ಧರಿಸಲು ನನಗೆ ಬಿಡುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅದು ತನ್ನ ತಂದೆ ಕೊಟ್ಟ ಉಡುಗೊರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ, ಆ ಉಡುಪನ್ನು ಕೇವಲ ಹಬ್ಬ-ಹರಿದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಹೊರತೆಗೆಯುತ್ತಾಳೆ. "ಬೇಕಿದ್ದರೆ ನಿಮ್ಮ ಹಣದಿಂದ ಹೊಸ ರೇಷ್ಮೆ ಫ್ಯಾನ್ಸಿ ಡ್ರೆಸ್ ಹೊಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ" ಎಂದು ಗೇಲಿ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ.
ಹೊಸ ರೇಷ್ಮೆ ಬಟ್ಟೆಯಿಂದ ಈ ಉಡುಪನ್ನು ಹೊಲಿಸಲು ಬಹಳಷ್ಟು ಹಣ ಬೇಕಲ್ಲಾ, ಅಷ್ಟೊಂದು ಹಣ ನನ್ನ ಬಳಿ ಎಲ್ಲಿದೆ? ಹಾಗಾಗಿ, ನಾನು ಬರೆದ ಕಥೆ, ನಾಟಕ, ಕವನಗಳನ್ನು ಮಾರಿ ಹಣ ಗಳಿಸಿದ ಮೇಲೆಯೇ ಈ ಉಡುಪನ್ನು ಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಆ ಸಮಯ ನನಗೆ ಇನ್ನೂ ಲಭ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ನಾನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಾಹಿತಿಗಳಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಈ ಕೆಳ-ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಂತೆ ಇದ್ದರೂ ಪರವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿ, ಒಂದೂವರೆ ಆಣೆಯ ಗಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ರಿಯಾಯಿತಿ ಮಾರಾಟದ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೇಲಂನ ಪಂಚೆಯನ್ನು ಕೊಂಡೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಖಾದಿ ಭಂಡಾರದ 40% ರಿಯಾಯಿತಿಗಾಗಿ ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿಯವರೆಗೆ ಕಾಯ್ದು, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2 ರಂದೇ ಒಂದು ಬಿಳಿಯ (ಏಕೋ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಳದಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ!) ಖಾದಿ ಜುಬ್ಬಾ ಖರೀದಿಸಿದೆ. ನನ್ನನ್ನು ಸಾಹಿತಿಯೆಂದು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಖರೀದಿ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ ತಾನೇ?
ನಾನು ಕಳಿಸಿದ ಕವಿತೆ, ಕಥೆ, ನಾಟಕ ಯಾವುದು ಸಹ ಒಂದೂ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಾಗಲಿ, ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಾಗಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗದಿದ್ದಾಗ, ಛಲ ಬಿಡದ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮನಂತೆ ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ಒಬ್ಬ ಪ್ರಕಾಶಕರನ್ನು ಹುಡುಕಿ ನನ್ನ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲೇಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
ನಾನು ಬರೆದಿದ್ದೆಲ್ಲದರ ಹಡಪಾ (ಹಸ್ತಪ್ರತಿ) ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಮಾವ ದೀಪಾವಳಿ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟ ಹಣದಿಂದ ಬ್ಲಾಕ್ಬೋರ್ಡ್ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದೆ. ಮೂರನೇ ತರಗತಿಯ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡು, ಆ ಲಂಗೋಟಿ ಗೆಳೆಯನ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಝೇಂಡಾ ಹೂಡಿದೆ.(ಕಷ್ಟದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದದ್ದು)
ದಿನವೂ ಅವೆನ್ಯೂ ರಸ್ತೆ, ಬಳೆಪೇಟೆ, ಚಿಕ್ಕಪೇಟೆ, ಬಸವನಗುಡಿ, ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸುತ್ತಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಾಶಕರು ನನ್ನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಮನದಲ್ಲೇ ಅರಿತುಕೊಂಡು, ತಮ್ಮ ಅಸಹಾಯಕತೆಯನ್ನು ಒಂದೊಂದು ಕಾರಣಗಳ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಿ ನನ್ನನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು.
ಕೆಲವರು, ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಆಗಲೇ ಒಂದು ವರ್ಷದಷ್ಟು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೆಲಸ ಬಾಕಿ ಇದೆಯೆಂದರು. ಇದು ಹ್ಯಾರಿ ಪೋಟರ್, ಸ್ಪೈಡರ್ಮ್ಯಾನ್ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಿರುವ ಸತ್ಯ ಏನು ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ, ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದ ಅವಕಾಶಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಏನೂ ತಿಳಿಯದವನಂತೆ ನಟಿಸಿ, ಆರು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಬರುತ್ತೇನೆಂದು ಹೇಳಿ ಹೊರಬಂದೆ.
ಇನ್ನು ಮಾರ್ವಾಡಿ ಪ್ರಕಾಶಕರು, ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಬೇಕಾಗುವ ಶೇಕಡಾ ೧೦೦ ರಷ್ಟು ಖರ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಭದ್ರತಾ ಠೇವಣಿಯಾಗಿ (deposit) ಇಡಲು ಸೂಚಿಸಿದರು. ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮಾರಾಟವಾದಂತೆ ಕಂತುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂತಿರುಗಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದರು. ಎಲ್ಲಾ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮಾರಾಟವಾದ ಮೇಲೆ ಮುಂದಿನ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ಟಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡೋಣವೆಂದರು.
ಹಲವಾರು ಪ್ರಕಾಶಕರು, ತಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ಹಳೇ ಲೆಡ್ ಪ್ರಿಂಟ್ಗಳ ಮತ್ತು ಮಗ್ಗದ ಯಂತ್ರದಂತಹ ಮುದ್ರಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿ, ಈಗ ಹೊಸ ಆಫ್ಸೆಟ್ಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೇವೆ ಎಂದರು. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸಾಲ ಸಿಕ್ಕ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಕಾಶನ ಮಾಡಲು ಯೋಚಿಸೋಣ ಎಂದರು. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸಾಲ ಯಾವಾಗ ಸಿಗಬಹುದೆಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, ಸಾಲಕ್ಕಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಅರ್ಜಿಯನ್ನೇ ಸಲ್ಲಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದರು.
ಮತ್ತೂ ಕೆಲವರು, ಅಂದರೆ ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಕಾಶಕರು, ಹೊಸ ಸಾಹಿತಿಗಳ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಿಂದ ತಮಗಾದ ಕಹಿ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ದುರಂತವನ್ನು ತೋಡಿಕೊಂಡರು. ತಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ವಂತ ಮನೆಯನ್ನು ಮಾರಿ ಈಗ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವುದಾಗಿಯೂ, ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ಬಚ್ಚಲುಮನೆಯ ಅಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಜೋಡಿಸಿ ಉರುವಲಿಗೆ (ಸೌದೆಗೆ) ಉಪಯೋಗಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ಇದರಿಂದ ಕಟ್ಟಿಗೆಯ ಖರ್ಚಾದರೂ ಉಳಿಯಬಹುದೆಂದು ಅವರ ವಾದ.
ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ... ಅಯ್ಯೋ ಬೇಡ ಬಿಡಿ. ಫಲಿತಾಂಶ ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಇದೆಯಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಯಾಕೆ ನೀವು ನನ್ನ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಕೇಳಬೇಕು?
ಬೋರೇಗೌಡ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದು ಎಲ್ಲಾ ಪೇಟೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಮೈಸೂರಿಗೂ ಹೋಗಿ, ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನೂ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಆನೆಯ ಅಂಬಾರಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದನು. ನಾನಾದರೋ, ಒಬ್ಬನೇ ಬರಲು ಕೂಡ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಪರದಾಡಿದ್ದೆ ಎಂದು ಆ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಗೊತ್ತು. ಇನ್ನು ನನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಕರೆತರಲು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವೆಂದು ನನ್ನನ್ನೇ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಕೊಂಡೆ.
ವಾಪಸ್ಸು ಹೋಗಲು ಸ್ನೇಹಿತನಿಂದ ಸಾಲ ಪಡೆದು (ಅವನು ಸಾಲ ಸುಲಭವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅವನ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಾನು ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು!) ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದ ಕಡೆಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಲು ಶುರುಮಾಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ತಿಂಗಳಾದ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಛಲದ ಯಾತ್ರೆ ಫಲಕಾರಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
ಮೇಲೆ ಕಾಣಿಸುವ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಅದನ್ನು ಓದಿಕೊಂಡು ಬೇರೆ ದಾರಿ ಕಾಣದೆಯೇ ನನ್ನನ್ನೇ ನಾನು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
***
chala yatre-The Poor Man's Literary Quest Imaginative story
I'm an ordinary writer. I am one among thousands of poor writers in our District. Whenever I hear the word 'writer,' the image that flashes before my eyes is...
That white Jubba (long kurta) and Pajama outfit. Some writers in our town, in an attempt to project themselves as esteemed litterateurs, attend all the local meetings and ceremonies. They wear their single silk white Panche (dhoti)/Pajama and white Jubba, arrive half an hour before the event begins, and without wasting a single minute, they walk around instead of sitting still. Just as the program is about to start, they settle down on a chair they had reserved earlier by placing a handkerchief—usually in the first or second row.
I suspect they might have received this white Jubba-Pajama during their wedding from their prospective father-in-law. They carefully preserve this outfit, rarely using it, and keep it exclusively for such literary events. As the years pass, even though they know they are just ordinary writers, they never fail to wash this special garment, brighten it with Ujala (fabric whitener), and flaunt it at every function.
The above reaction is what I felt about some writers after observing them closely. My perception might be wrong; please forgive me.
I, too, received a silk Mogata (Panche/Dhoti) during my wedding. However, my wife never lets me wear it. She claims it was a gift from her father and takes the outfit out only during festivals and special holidays. "If you want, get a new silk fancy dress stitched with your own money," she teases.
Stitching that outfit from new silk fabric requires a lot of money, doesn't it? Where do I have that much money? Therefore, I have decided that I must first sell my written stories, plays, and poems to earn money before I buy that attire. Unfortunately, that time has not yet arrived for me. I thought, "It's okay if I am slightly lower than the ordinary writers, perhaps like the lower-middle class," so I bought a Salem Panche from a discount sale shop in some obscure street. Similarly, I waited until Gandhi Jayanti for the Khadi Bhandar's 40% discount and purchased a white (which somehow looks slightly yellowish!) Khadi Jubba on October 2nd. Needless to say, this purchase was essential for me to introduce myself as a writer, wasn't it?
When none of the poems, stories, or plays I sent were published in a newspaper or magazine, I was determined, like the unstoppable Trivikrama, to find a publisher and release my book somehow.
I took the manuscript of everything I had written and came to Bengaluru on a "Blackboard Bus," using the money my father-in-law gave me for the Deepavali festival. Remembering the friendship from third grade, I went to my childhood friend's house and stayed there for a month (i.e., burdened him/sought refuge in a difficult situation).
I began touring Avenue Road, Balepet, Chikkapet, Basavanagudi, and Malleshwaram areas daily. All the publishers, understanding my situation mentally, tried to chase me away by citing various excuses for their helplessness.
Some said they already had a year's worth of literary work pending. Even though I knew the truth behind their statement—that they were saying this during the time of Harry Potter and Spider-Man—I pretended not to understand anything and left, saying I would return in six months to wait for the next opportunity.
Then the Marwadi publishers suggested that I place 100% of the publication cost as a security deposit. They said they would return it in installments as the books were sold. They agreed to discuss royalties for future publications only after all the current books were sold.
Several publishers showed me their old printing materials, like lead prints and loom machines, and said they had decided to switch to new offset printing. They said they would consider publishing me once they received a bank loan. When I asked when they might get the bank loan, they replied they hadn't even applied for the loan yet.
Yet others—the majority of publishers—shared their bitter experiences and the tragic reality of publishing new writers. They explained that they had sold their own houses and were now living in rented homes, using the printed books stacked in the rented house's bathroom attic as firewood. Their argument was that this would at least save the cost of firewood.
And on the other side... Oh, please, let it go. You already know the result, don't you? Why should you listen to my troubles further?
Boregowda came to Bengaluru, saw all the markets, went to Mysuru, and even rode the elephant howdah with his wife. I, on the other hand, only God knows how much I struggled for money just to come alone. I questioned myself how I could possibly bring my wife along.
I borrowed money from my friend to return (he lent me the money easily, otherwise I would have had to continue staying at his house!) and started walking towards the bus stand. My determined pilgrimage did not bear fruit in November, the month of Rajyotsava (Karnataka Formation Day). By looking at other hard working people, I haven't given hope yet.
***
